دیوان عدالت اداری
دیوان عدالت اداری نخستین بار در ماده 173 قانون اساسی پیش بینی گردید.بموجب این اصل: به منظور رسیدگی به شکایات،تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به مامورین یا واحدها یا آیین نامه های دولتی و احقاق حقوق آنها دیوانی بنام دیوان عدالت اداری زیر نظر رئیس قوه قضاییه تاسیس می گردد.
حدود اختیارات و نحوه عمل این دیوان را قانون تعیین میکند. دیوان عدالت اداری در تهران مستقر و در حال حاضر، دارای بیست و پنج شعبه می باشد. قضات دیوان از سوی رئیس قوه قضاییه برای مدت دوسال انتخاب می شوند و انتخاب مجدد انها بلامانع است.
صلاحیت دیوان عدالت اداری
دیوان عدالت اداری در مواردی به عنوان مرجع عمومی اداری، عمل مینماید.در این جهت به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به تصمیمات، اقدامات و مصوبات”اداره” یا مامورین آن رسیدگی می نماید البته در صورتیکه رسیدگی بموجب قانون در صلاحیت مراجع استثنایی اداری نباشد.دیوان عدالت اداری عالیترین مرجع عمومی اداری می باشد.
موارد صلاحیت دیوان عدالت اداری
1) رسیدگی به شکایت، تظلم واعتراض نسبت به تصمیمات،اقدامات و مصوبات واحدهای دولتی
2) شکایت از آراء و تصمیمات قطعی مراجع اداری
3) رسیدگی به شکایات استخدامی
مرجع صالح برای تجدیدنظرخواهی از آرای دیوان عدالت اداری
تمامی آراء شعب بدوی دیوان به درخواست یکی از طرفین قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر است.همچنینبه موجب ماده 98 قانون دیوان عدالت اداری، نسبت به احکام قطعی دیوان عدالت اداری می توان به جهاتی که در همین ماده پیش بینی شده است درخواست اعاده دادرسی نمود.
در ماده 57 اعتراض ثالث نسبت به آرای دیوان پیش بینی شده است که مهلت آن از تاریخ آگاهی شخص ثالث از حکم، دو ماه و مرجع آن همان شعبه ای است که رای را صادر نموده است.
نکته : ماده 18 قانون دیوان عدالت اداری آراء شعب بدوی دیوان به درخواست یکی از طرفین یا قائم مقام آنان یا وکیل و یا نماینده قانونی آنان قابل تجدیدنظرخواهی است.